Đau lưng dưới là gì? nguyên nhân gây đau lưng dưới và cách điều trị đau lưng dưới (Phần 1)

Đau lưng dưới ( Lower Back Pain) là tình trạng xảy ra những cơn đau ở vùng thắt lưng phía dưới vị trí gần mông, bên trái, bên phải hoặc ở chính giữa. Tình trạng đau lưng dưới xảy ra ở tất cả mọi đối tượng không phân biệt tuổi tác, giới tính, nếu không phát hiện sớm các nguyên nhân gây bệnh có để có các biện pháp chữa trị kịp thời thì sẽ rất nguy hiểm và gây ra nhiều biến chứng nặng nề.

Đau lưng dưới là bệnh gì?

Những cơn đau nhức thắt lưng phía dưới có thể xảy ra âm ỉ hoặc dữ dội, tập trung ở 2 bên trái phải và vị trí chính giữa cột sống, đôi khi bệnh nhân còn cảm thấy đau ở đoạn xương cùng của cột sống. Cơn đau lưng dưới sẽ lan dần xuống đến vùng mông, đùi thậm chí cả 2 chân.

Theo PGS.BS Nguyễn Trọng Nghĩa (GV ĐH Y dược TP.HCM), nếu cơn  đau chỉ xuất hiện khoảng dưới 6 tuần thì không có gì đáng lo ngại. Nhưng khi cơn đau lưng dưới kéo dài trên 6 tuần, mức độ đau tăng dần thì hãy cẩn trọng vì có thể bạn đang mắc phải một trong số những bệnh lý nguy hiểm sau:

• Thoát vị đĩa đệm thắt lưng: Nhân nhầy đĩa đệm tràn ra bên ngoài, chèn ép rễ dây thần kinh, đốt sống và gây đau lưng dưới, cơn đau sẽ lan dần xuống đùi, mông và thậm chí cả 2 chân. Bệnh nhân đau thoát vị đĩa đệm thắt lưng còn thấy vùng lưng tê bì, cơ cứng cột sống sau khi thức dậy vào buổi sáng, hạn chế vận động chi dưới.
• Thoái hóa cột sống lưng: Tuổi càng cao thì quá trình thoái hóa diễn ra càng nhanh, lúc này các đốt sống bị bào mòn, cọ xát với dây thần kinh gây đau nhức âm ỉ vùng thắt lưng lan xuống mông. Cơn đau lưng dưới do thoái hóa thường xuất hiện vào buổi tối, càng về đêm càng đau hơn.
• Đau thần kinh tọa: Đau thần kinh tọa xảy ra khi dây thần kinh hông – dây thần kinh lớn nhất cơ thể bị chèn ép, bệnh gây đau lưng dưới tập trung 1 bên trái hoặc phải, cơn đau sẽ lan xuống đùi, mông và 1 bên chân. Đau thần kinh tọa diễn ra đột ngột và thường biến mất rất nhanh khiến nhiều người bỏ qua, chỉ phát hiện khi bệnh nặng.
• Gai cột sống lưng: Cột sống của chúng ta có cơ chế tự sửa chữa, vì thế khi đốt sống tổn thương chúng sẽ tự sản sinh ra các mỏm gai xương để bù đắp tổn thương. Mỏm gai xương xuất hiện ở rìa cột sống, cọ xát với đốt sống và chèn ép hệ dây thần kinh bao quanh. Từ đó gây ra đau lưng dưới gần mông, bên trái – phải hoặc ở giữa cả ở nam và nữ, bệnh càng để lâu càng nguy hiểm.
• Viêm xương khớp cột sống: Các đốt sống tại cột sống do bị viêm nhiễm bởi tổn thương sẽ gây ra đau âm ỉ, cơn đau ngày càng dữ dội nếu không được điều trị dứt điểm.
• Các bệnh về thận: Sỏi thận, suy thận, thận yếu,… là những bệnh lý về thận gây đau lưng dưới. Khi mắc các bệnh này, bệnh nhân còn thấy triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt và thường xuyên đi tiểu về đêm.
• Viêm ruột thừa: Khi bị viêm ruột thừa người bệnh sẽ thấy đau âm ỉ bụng dưới, cơn đau lan dần sang 2 bên lưng và buồn nôn, nôn. Viêm ruột thừa nếu không được xử lý sớm sẽ dẫn đến biến chứng thủng ruột thậm chí đe dọa tính mạng bệnh nhân.
• Viêm tụy: Tụy tổn thương cũng có thể gây đau lưng dưới, người bệnh cần hết sức chú ý đến biểu hiện bệnh để sớm thăm khám và có phương án xử lý kịp thời.
• Bệnh lý phụ khoa: Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, lạc nội mạc cổ tử cung,… cũng có thể gây đau thắt lưng dưới. Chị em nếu thấy thường đau bụng dưới, kinh nguyệt không đều, chảy máu âm đạo bất thường và đau lưng dưới thì cần đến bệnh viện thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị sớm nhất.

Nguyên nhân đau lưng dưới

Nguyên nhân thường gặp nhất gây đau mỏi lưng dưới là các vấn đề cơ học và chấn thương mô mềm. Những tổn thương này tác động xấu đến đĩa đệm gây chèn ép dây thần kinh.

Với căng cơ và dây chằng có thể xảy ra đột ngột hoặc từ từ theo thời gian thông qua các chuyển động lặp đi lặp lại. Nguyên nhân đau lưng dưới mãn tính thường liên quan đến thoát vị đĩa đệm lưng, đau dây thần kinh tọa.

• Chấn thương: Tai nạn giao thông, ngã cầu thang, va chạm,… khiến cột sống thắt lưng bị tổn thương nhưng không điều trị dứt điểm sẽ gây đau lưng dưới âm ỉ, hạn chế vận đồng vùng chi dưới.
• Tư thế sinh hoạt, làm việc không khoa học: Ngồi, đứng quá lâu ở một chỗ, ngủ nghỉ không đúng tư thế, xoay ngang, xoay dọc,.. là những yếu tố tác động tiêu cực đến cột sống.
• Bị đau lưng dưới do tính chất công việc: Người lao động nặng nhọc, thường xuyên phải khuân vác đồ bằng lưng sẽ khiến cột sống lưng tổn thương, đau nhức âm ỉ. Hơn nữa, đối tượng này không dành thời gian nghỉ ngơi nhiều nên cột sống rất dễ thoái hóa, bào mòn.
• Lười vận động: Những người không thường xuyên vận động mạnh nếu đột ngột hoạt động nhiều sẽ khiến cột sống đau nhức âm và dẫn đến cơn đau lưng dưới bất thường.
• Tập luyện quá sức: Thực hiện các bài tập quá sức, tập luyện không điều độ cũng là nguyên nhân thường gặp .
• Thừa cân: Trọng lượng cơ thể dư thừa. quá lớn sẽ gây áp lực đè nén lên cột sống thắt lưng khiến chúng dễ bị bào mòn, gây đau lưng dưới gần hông âm ỉ, kéo dài nhiều ngày.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt canxi: Thực đơn dinh dưỡng hàng ngày thiếu hụt canxi sẽ khiến xương yếu dần, dễ tổn thương khi chịu tác động tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài. Lúc này người bệnh đau thắt lưng phía dưới sẽ thường xuyên đối mặt với tình trạng đau lưng bên dưới.

Những vị trí đau phía dưới lưng thường gặp

Đau lưng dưới gần mông

Đau dưới lưng gần mông trông thì tưởng nhẹ nhưng phải là chính bệnh nhân thì mới hiểu hết được sự đau đớn, khó chịu của hiện tượng này.

Những người bị đau mỏi lưng dưới hông cũng không hiếm gặp, đa dạng ở nhiều lứa tuổi, công việc và ngành nghề khác nhau.

Khi bị đau bên dưới gần mông bệnh nhân sẽ cảm thấy đau lan man, ê buốt ở vùng thắt lưng gần với 2 bên mông. Đau đến mức chỉ cần ngồi xuống hoặc nằm là cũng thấy đau.

Đau lưng dưới gần mông biểu hiện các bệnh như:

Đau dây thần kinh tọa: đây là dây thần kinh lớn nhất trong cơ thể, khi bị chèn ép hoặc tổn thương thì nó sẽ gây đâu, đặc biệt là ở vùng lưng dưới mông

Đau dây thần kinh liên sườn: Dây thần kinh liên sườn khác với dây thần kinh tọa về chiều dài và vị trí. Bệnh nhân có đặc điểm sốt về chiều, mệt mỏi, sút cân và hay tái phát

Bị thận hoặc đau ruột thừa: Đau lưng ở dưới gần mông cũng có thể do bạn bị sỏi thận, sỏi niệu quản hay viêm ruột thừa. Các cơn đau sẽ kéo dài âm ỉ trong nhiều giờ, có lúc đau dữ dội đến phát sốt

Đau lưng dưới bên trái

Có nhiều người gặp hiện tượng bị đau lưng dưới bên trái kéo dài hàng tuần hoặc cả tháng trời. Với những cơn đau cục bộ dưới xương sườn cũng như các khu vực xung quanh thân.

Hầu hết những người mắc bệnh lý này đều cảm thấy đau nhức hoặc tê đau. Những người với thể trạng yếu thì chỉ cần hít thở sâu cũng gây ra cảm giác khó chịu. Hơn nữa chúng sẽ không diễn ra một cách liên tục mà tùy biến nặng nhẹ vào những thời điểm khác nhau.

Những bệnh bạn có thể gặp phải gây nên triệu chứng đau lưng dưới bên trái:

Hội chứng kích thích ruột: là hiện tượng ống tiêu hóa bị rối loạn. Khi mắc bệnh này, đại tràng bị kích thích tăng khả năng co bóp nhất là khi căng thằng sẽ xuất hiện những biểu hiện như đau bụng, tiêu chảy, và đau đầu

Lạc nội mạc tử cung: một chứng bệnh phụ khoa của phụ nữ trong thời kì kinh nguyệt. Lúc này máu sẽ bị chảy ngược trở lại gây ra các cơn đau vùng bụng, xương chậu và có thể lan ra sau lưng.

Viêm tụy: do cấu tạo nằm sát với dạ dày nên khi tuyến tụy bị viêm có thể gây ra cơn đau lan sang bụng và lưng bên trái

Sỏi thận: một số triệu chứng có thể kể đến như đau dưới xương sườn, đau xung quanh thân trên. Kèm theo đó là cảm giác tiểu buốt, buồn nôn ói mửa

Đau lưng dưới bên phải

Ai cũng có thể bị đau lưng dưới bên phải gần mông nhưng nhiều nhất vẫn là người làm công việc văn phòng, người lao động hay phải ngồi lâu, ngồi nhiều. Người già có dấu hiệu thoái hóa cột sống mạnh hoặc những chị em phụ nữ đang trong quá trình mang thai…

Triệu chứng đau lưng bên phải phía dưới do bị một số bệnh như:

• Nhiễm trùng tiết niệu (UTI), tiểu tiện ra máu, nước tiểu màu vàng, mùi hôi và cảm thấy nóng ran khi tiểu tiện
• Thoát vị đĩa đệm: nhân nhầy đĩa đệm bị thoát ra khỏi vị trí ban đầu dẫn đền chèn ép rễ thần kinh gây đau
• Sỏi thận: Khi bệnh mới bắt đầu, bệnh nhân chỉ cảm thấy đau âm ỉ nhưng khi nặng dần sẽ đau sang cả vùng thắt lưng phải, thắt lưng trái xuống tận háng và các bộ phận khác.

Đau lưng dưới gần xương chậu

Bệnh đau lưng dưới gần xương chậu xảy ra chủ yếu là do thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp sau chấn thương. Một số triệu chứng lâm sàng của bệnh:

• Khi bệnh nhân chuyển tư thế từ nằm sang đứng hoặc đứng dậy đột ngột khi ngồi sẽ làm tăng lực tác dụng lên dây chằng của khớp cùng chậu dẫn đến tình trạng đau lưng dưới vùng xương chậu.
• Cơn đau lan từ vùng khớp chậu ra đến mông và lan xuống mặt sau đùi nhưng không bao giờ đau xuống quá vùng gối.
• Khi đứng lâu, khom lưng hay đi lại nhiều sẽ gây đau, cơn đau giảm khi nằm nghỉ ngơi.

Nguyên nhân gây triệu chứng này bao gồm: Lao động nặng nhọc, quá sức, do bẩm sinh, di truyền…

Một số bệnh khác mà bạn có thể xem xét nếu bị đau lưng gần xương chậu: Thoái hóa khớp hông, sa vùng chậu, tắc nghẽn vùng chậu, đau do u sơ tử cung, viêm bàng quanh kẽ…

Đau lưng dưới gần xương cụt

Xương cụt là phần xương nằm ở vị trí cuối cùng của xương sống nối với xương hông. Khi bị đau lưng gần xương cụt các cơn đau thường ở vùng hông và nặng nhất là lan xuống phía dưới hai chân và háng.

Khi bạn bi đau lưng dưới trong trường hợp này sẽ khó khăn cả khi ngồi và đi lại đối với những người phải làm việc đi lại nhiều thì bệnh sẽ dễ bị nặng hơn.

Nguyên nhân gây tình trạng này bao gồm: tuổi cao, chấn thương, bị các bệnh xương khớp, bệnh đường tiết liệu hoặc cũng có thể do bạn đang mang thai.

ĐỌC THÊM: ĐAU LƯNG DƯỚI LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN GÂY ĐAU LƯNG DƯỚI VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ ĐAU LƯNG DƯỚI (PHẦN 2)